Co to jest zespół kanału nadgarstka?
Zespół cieśni nadgarstka to powszechna dolegliwość, która powoduje ból, drętwienie i mrowienie w dłoni i palcach. Powstaje na skutek ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka, wąskiej przestrzeni w nadgarstku, przez którą przechodzi nerw i ścięgna. Ucisk ten zakłóca prawidłowe funkcjonowanie nerwu, prowadząc do charakterystycznych objawów.
Przyczyny ucisku nerwu pośrodkowego
Istnieje wiele czynników, które mogą przyczyniać się do powstania zespołu cieśni nadgarstka. Często jest to wynik powtarzalnych ruchów dłoni i nadgarstka, takich jak pisanie na klawiaturze, praca manualna wymagająca precyzji, czy nawet granie na instrumentach muzycznych. Inne potencjalne przyczyny to urazy nadgarstka, stany zapalne (np. reumatoidalne zapalenie stawów), ciąża, otyłość, cukrzyca oraz zmiany hormonalne. U niektórych osób cieśń nadgarstka może być również związana z uwarunkowaniami genetycznymi.
Typowe objawy zespołu cieśni nadgarstka
Objawy cieśni nadgarstka zwykle pojawiają się stopniowo i mogą nasilać się w nocy. Najczęściej zgłaszane dolegliwości to drętwienie, mrowienie, pieczenie lub ból w palcach (szczególnie kciuku, palcu wskazującym, środkowym i połowie palca serdecznego). Może również występować osłabienie siły chwytu, trudności z wykonywaniem precyzyjnych czynności (np. zapinanie guzików), a nawet promieniowanie bólu do przedramienia. W zaawansowanych przypadkach może dojść do zaniku mięśni kłębu kciuka.
Diagnostyka: Jak potwierdzić zespół cieśni nadgarstka?
Diagnoza cieśni nadgarstka opiera się na wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym oraz badaniach dodatkowych. Lekarz oceni objawy, sprawdzi zakres ruchu w nadgarstku i wykona testy prowokacyjne, takie jak test Phalena (utrzymywanie zgiętych nadgarstków przez 60 sekund) oraz test Tinela (opukiwanie nerwu pośrodkowego). Badanie przewodnictwa nerwowego (EMG) może pomóc potwierdzić diagnozę i ocenić stopień uszkodzenia nerwu.
Metody leczenia: Od konserwatywnych po chirurgiczne
Leczenie cieśni nadgarstka zależy od nasilenia objawów i przyczyn. W łagodnych przypadkach skuteczne mogą być metody konserwatywne, takie jak unikanie czynności nasilających objawy, stosowanie ortez na noc, ćwiczenia rozciągające i wzmacniające nadgarstek, leki przeciwzapalne oraz iniekcje kortykosteroidów. Jeśli metody konserwatywne nie przynoszą poprawy, lub objawy są bardzo nasilone, rozważa się leczenie operacyjne – przecięcie więzadła poprzecznego nadgarstka, aby uwolnić ucisk na nerw pośrodkowy.
Jak zapobiegać rozwojowi zespołu cieśni nadgarstka?
Prewencja jest kluczowa. Ważne jest dbanie o prawidłową postawę ciała, regularne robienie przerw podczas pracy wymagającej powtarzalnych ruchów dłoni, stosowanie ergonomicznych narzędzi i sprzętu (np. podkładki pod nadgarstek podczas pisania na klawiaturze), unikanie nadmiernego obciążania nadgarstków oraz dbanie o utrzymanie prawidłowej masy ciała.
Fizjoterapia i rehabilitacja w zespole kanału nadgarstka
Fizjoterapia odgrywa istotną rolę zarówno w leczeniu zachowawczym, jak i pooperacyjnym. Fizjoterapeuta może nauczyć ćwiczeń rozciągających i wzmacniających nadgarstek, poprawiających elastyczność tkanek oraz redukujących obrzęk. Po operacji fizjoterapia pomaga przywrócić pełną funkcję ręki i zapobiegać nawrotom.
Komplikacje związane z nieleczonym zespołem cieśni nadgarstka
Nieleczony zespół cieśni nadgarstka może prowadzić do trwałych uszkodzeń nerwu pośrodkowego, powodując znaczne osłabienie siły chwytu, utratę czucia w palcach oraz trudności z wykonywaniem codziennych czynności. W skrajnych przypadkach może dojść do nieodwracalnego zaniku mięśni kłębu kciuka. Dlatego ważne jest, aby nie ignorować objawów i skonsultować się z lekarzem w celu postawienia diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Dodaj komentarz